Vigenére Şifresi
Bu şifreleme yönteminde gönderici tarafından bir anahtar kelime belirlenmekte ve tüm metin sıra ile bu şifrede denk düşen harf ile toplanarak yerlerine yeni bir değer elde edilmektedir. Örneğin, metnimiz “kursunkalem” ve anahtar kelimemiz de “cyber” olsun. Metnimizdeki ve anahtarımızdaki harflerin sayısal değerlerini yerlerine koyalım ve taraf tarafa toplayalım (mod 29) ve şifrelenmiş metni elde edelim;
A B C Ç D E F G Ğ H I İ J K
01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14
L M N O Ö P R S Ş T U Ü V Y Z
15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29
K=14 U=25 R=21 S=22 U=25 N=17 K=14 A=01 L=15 E=06 M=16
C=03 Y=28 B=02 E=06 R=21 C=03 Y=28 B=02 E=06 R=21 C=03
+——————————————————–
=mod(29) => 17 =24 =23 =28 =17 =20 =13 =03 =21 =27 =19
^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^
N T Ş Y N P J C R V Ö
Bu durumda kripto metnimiz NTŞYNPJCRVÖ olmaktadır.
Vigenére şifresinin kriptanalizi önceki sistemler kadar kolay değildir, bunun için hem sezgisel yöntemler hem de matematiksel işlemler gerekir. Burada yerine koyma şifresinde olduğu gibi gruplar incelenmektedir. Bunun için kriptometne bakılır. Burada birkaç yerde rastlanan harf grupları incelenir. Örneğin 4 yerde aynı 3′lü harf grubununun tekrar ettiği gözlensin. Eğer bu gruplar arası mesafe bir tamsayının katları ise bu gruplar o dilde sık tekrar eden gruplara karşılık seçilen anahtarın aynı harflerinin tesadüf ettiği gruplar demektir. Öyleyse seçilen anahtar sözcüğün uzunluğu bu gruplar arası mesafelerin ortak katlarının en büyüğüdür. CYBER örneğinde bu değer 5′tir. Bu değeri bulmak için Kasisti testi denen çok etkili bir matematiksel yöntem de kullanılabilir. Anahtarın uzunluğun bulunmasından sonra ise harflere ait karşılaşma indeksi değerleri bulunur, olasılık dağılım fonksiyonlarının hesaplanması ve bunların ideal frekans değerleri ile karşılaştırılması ile metin çözülebilir.
